اصول ترجمه متون انگلیسی به فارسی

ترجمه به معنی برگرداندن یک متن از زبان مبدا به زبان مقصد بدون کوچکترین افزایش یا کاهش در صورت و معنی آن متن است. تعریف فوق اگرچه به لحاظ فنی بسیار دقیق است ولی صرفا جنبه نظری دارد، زیرا باتوجه به تفاوت در فرهنگ ها و معانی دقیق واژگان در زبان های مختلف، معمولا نمی توان پیامی را بدون تغییر در صورت و معنی از زبانی به زبان دیگر منتقل کرد.

مترجم در انتهای فرایند ترجمه به ساختاری از زبان مقصد دست می یابد که به آن معادل (equivalent) می گویند. منظور از معادل در واقع همان کلمه، عبارت یا جمله ای در زبان مقصد است که می تواند معنا و مفهوم کلمه، عبارت یا جملۀ مبدأ، یعنی منظور یا پیام گویندۀ زبان مبدأ را برساند.

در این مقاله فرایند ترجمه را به گام های مجزا تقسیم کرده و روشی اصولی برای ترجمه فرا می گیریم.

تاریخچه ترجمه و علت آن

 به گفته پیتر نیومارک (1988) اولین ردپای ترجمه را می‌توان در سه هزار سال قبل از میلاد و دوران پادشاهی مصر باستان دید که نوشته‌هایی به دو زبان در منطقه الفاتین(Elephantine)  یافت شده است. لازم به ذکر است  که نظیر این نوشته‌ها به دو زبان به صورت سنگ و یا نوشته‌های روی پوست از پادشاهان ایرانی قبل از میلاد نیز یافت شده و موجود می‌باشند.

اما شروع ترجمه به صورت رسمی به حدود سال 240 قبل از میلاد برمی‌گردد. در آن زمان  شخصی به نام لیویوس آندریکوس متن «ادیسه» اثر  هومر را از یونانی به لاتین برگرداند. در قرن دوم قبل از میلاد نیز ترجمه تورات توسط هفتاد تن از علمای یهودی به منظور رفع نیازهای جامعه یهودی اسکندریه که به زبان لاتین تکلم می‌کردند انجام شد.

ترجمه چیست؟

قبل از هر چیز لازم است تا به خود واژه ترجمه (translation) و مشتقات آن بپردازیم. ترجمه عمل تغییر یک متن یا گفتار از یک زبان به زبان دیگر است. این تنها تعریفی ابتدایی و عامیانه از لفظ ترجمه است. شخصی که عملاً درگیر کار ترجمه است را مترجم (translator) می‌نامند و علمی که اصول  و روش ترجمه را مورد مطالعه قرار می‌دهد علم ترجمه شناسی (translatology) نامیده می‌شود و شخصی که آگاه به این علم بوده و یا‌ آن را مطالعه می‌کند، ترجمه­ شناس (translatologist) اطلاق می‌گردد.

معمولآً در ترجمه، ما با دو زبان سر و کار داریم و در نتیجه مقایسه و مقابله دو زبان مطرح می­ شود. بنابراین، می‌توان گفت که ترجمه­ شناسی بخشی از زبان شناسی مقابله ­ای (contrastive linguistics) است.

Context adaptation چیست؟

علاوه بر تناسبی که بین زبان مبدأ و مقصد از لحاظ زبانی باید وجود داشته باشد، ترجمه‌ی طبیعی باید از لحاظ بافت (context) نیز بین زبان مبدأ و مقصد، هماهنگی موجود باشد. مسائل ترجمه صرفاً منحصر به مسایل لغوی و دستوری نیستند بلکه جزئیات دیگری از قبیل لحن و وزن جمله (ریتم) نیز وجود دارند که در نظر نگرفتن آن‌ها می تواند ترجمه را از تناسب طبیعی‌اش خارج سازد و به‌ قولی چسبیدن به واژه‌‌ها و یا به عبارت دیگر توجه صرف به واژه‌‌ها، چه بسا روح ترجمه را بکشد.

ترجمه طبیعی واقعی (از نظر مخاطب، زبان و context) را از جنبه‌‌هایی می توان بر حسب مواردی‌ که باید از آن‌ها اجتناب شود، تعریف کرد، تا این‌که چیز‌هایی‌ که باید به آن‌ها پرداخته شود. به سخن دیگر، برای طبیعی جلوه کردن ترجمه، بعضی از لغات و ترکیبات، نباید وارد بافت خاص ترجمه شود، زیرا وجود برخی از ناهنجاری‌هایی که در ترجمه‌‌های موفق هرگز وجود ندارد سبب می شود که خواننده بلافاصله متوجه شود که مترجم، از شناخت مفهوم دور شده است.

استخراج رایگان مقالات

irtarjome برای دانشجویان و محققان به صورت رایگان مقالات مورد نظر در زمینه تحقیقاتی آنها را پیدا نموده و پس از ارسال مقالات به متقاضی، در صورت تائید آن مقاله، ترجمه را آغاز می نماید.

با جستجو و دانلود رایگان مقالات علمی که توسط تیم irtarjome صورت می گیرد، بهترین و به روزترین مقالات در زمینه مورد نظر جست و جو گردیده، برای متقاضی ارسال خواهد شد و پس از اخذ تایید نظر متقاضی، ترجمه صحیح و حرفه ای توسط تیم ترجمه آی ار ترجمه صورت می گیرد.

در خدمات رایگان استخراج مقاله، پس از اعلام موضوع مورد نظر توسط شما، محققان ما ظرف 24 ساعت مقالات گوناگونی که دارای ویژگی های مد نظر شما باشند را برای متقاضی ارسال نموده و در صورت تائید، مقاله مورد نظر را ترجمه می کنند.

روش های ترجمه

در دوره ای که پیتر نیومارک (1981) آن را دوره ما قبل زبانشناسی ترجمه می نامند، بحث درباره ترجمه، حول یک سوال کلی صورت می گرفت و آن این بود که ترجمه باید به روش آزاد انجام شود یا روش لغوی. نظریه پردازی که خود را ملزم به انتخاب این یا آن روش می دید، پاسخ خود را به صورتی تجویزی و با استناد به یکی از چهار عامل فرهنگی، اخلاقی، زبانی و زیبا شناختی (و یا مجموعه ای از این عوامل) بیان می نمود. پاسخ هایی را که با استناد به عوامل فوق داده شده، می توان به طور خلاصه به صورت قضایایی متضاد به شرح زیر بیان کرد: 

 

عامل فرهنگی

 

الف) ترجمه ابزاری فرهنگی است. متن اصلی را تا آنجا که لازم است باید تغییر داد تا با فرهنگ مقصد سازگاری پیدا کند. 

لغات تخصصی ترجمه متون عمران 2

در این نوشته نیز مانند نوشته قبل به معرفی ترجمه صحیح برخی از لغات تخصصی مهندسی عمران می پردازیم:

 Geosynthetic Reinforcement= تقویت به کمک ژئوسنتتیک

 Half-sin= نیم سینوسی

 Stiffness module= مدول سختی 

 Load carrying capacity= ظرفیت باربری 

 Non-cohesive= غیر چسبنده 

 Sub-base= زیر اساس

لغات تخصصی ترجمه متون عمران 1

در این نوشته به معرفی ترجمه صحیح برخی از لغات تخصصی در زمینه مهندسی عمران می پردازیم که بیشتر در متون گرایش ژئوتکنیک مورد استفاده قرار می گیرد: 

Geosynthetic = ژئوسنتتیک 

 Geogrid= ژئوگرید

 Geotextile= ژئوتکستایل

Pavement  Asphalt= روسازی آسفالتی

= Failure شکست 

= Stress-Strain تنش-کرنش

 Stiffness module= مدول سختی

ترجمه و سبک های ترجمه

مترجمان می دانند که هر زبان از دو لایه ژرف ساخت و روساخت تشکیل شده است. ژرف ساخت بیشتر زبان ها تا حدی به یکدیگر نزدیک است. 

ترجمه نوعی بازآفرینی [اثراصلی] در زبان جدید است و نه صرفاً بر گردان یک اثر از زبانی به زبان دیگر. از این رو وفاداری به متن منحصر به این نیست که ساختار جمله های داستان بطور کامل از زبان خارجی به زبان فارسی برگردانده شوند.

بعضی از ترجمه های ادبیات داستانی، به حدی از معیارهای مرسوم عدول می کنند که موجب اعتراض خوانندگان می شوند. به نظر می رسد که عده ای از این مترجمان، به تازگی دوره دانشگاهی یا غیردانشگاهی زبان را تمام کرده اند و به دلیل نداشتن تجربه کافی و عدم مشورت با مترجمان ورزیده و مجرب، ترجمه هایی را انجام داده اند که احتمالا چند سال بعد، خودشان هم آنها را قبول نخواهند داشت.

سیاست ها و ضوابط پایگاه استنادی علوم جهان اسلام ISC

شوارای عالی انقلاب فرهنگی کشور به عنوان بالاترین نهاد سیاست گذاری علمی و فرهنگی کشور طی نامه ای به وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بر اساس مصوبه جلسه 623 مورخ 87/10/2 که به ریاست رئیس جمهور برگزار گردید، سیاست ها و ضوابط پایگاه استنادی علوم جهان اسلام ISC را اعلام نموده است که متن کامل این مصوبه در زیر برای دانلود قرار گرفته است.

در این متن جهت تقویت پایگاه استنادی علوم جهان اسلام (ISC) و نقش هرچه بیشتر ایران در تولید و گسترش علم در جهان اسلام، شورای عالی انقلاب فرهنگی کشور، سیاست های کلی کشور در زمینه های علمی مرتبط با آن را اعلام کرده است.

از جمله مهمترین موارد اشاره شده در این نامه، مبانی و اهداف کلی پایگاه استنادی علوم جهان اسلام است که در متن کامل نامه قابل مشاهده است.

فهرست نشریات علمی معتبر حوزه های علمیه

کمیسیون نشریات علمی حوزوی  وابسته به مرکز مدیریت حوزه های علمیه در راستای اعطای امتیازها و مجوزهای علمی، هرساله طی جلساتی به تعیین اعتبار، لغو و تمدید مجوز نشریات علمی در زمینه های دینی و حوزوی می پردازد.

آگاهی داشتن از این نشریات و کنترل صحت اعتبار آنها توسط محققین حوزه و دانشگاه قبل از ارسال نتایج پژوهش ها و تحقیقات خود می تواند بسیار مفید باشد.

جهت دریافت آخرین تغییرات و فهرست نشریات علمی معتبر حوزه های علمیه بر روی لیک زیر کلیک نمایید تا فایل پی دی اف کامل آن را دریافت نمایید.

لینک دریافت

فهرست نشریات علمی کشور و صاحبان امتیاز

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با همکاری وزارت ارشاد هرساله فهرستی از نشریات مورد تائید نهادهای کشور را به همراه صاحبان امتیاز این نشریات منتشر می کند تا محققین و دانشجویان با آگاهی کامل از اعتبار مجلات علمی کشور نسبت به ارسال نتایج و دستاوردهای تحقیقاتی خود عمل نمایند.

فهرست نشریات علمی دارای اعتبار

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری هر ساله جلسات متعددی را برگزار می نماید و در آنها وضعیت مجلات علمی کشور مورد بررسی قرار می گیرد. در این جلسات برای گروه های علمی مختلف که در زیر امده است مجلات علمی مورد بررسی و تائید یا لغو اعتبار می گردند.

گروه های گوناگون شامل:

• علوم انسانی 
• فنی و مهندسی 
• کشاورزی و منابع طبیعی و دامپزشکی 
• علوم پایه 
• هنر و معماری 
• گروه های لغو اعتبار شده

آمار تولید علم ایران

در این قسمت به بررسی آمار و ارقام مربوط به تولید علم و چاپ مقاله توسط پژوهشگران ایرانی پرداخته شده است. بدین ترتیب تعداد مقالات چاپ شده در هر یک از پایگاه های داده معتبر جهانی به تفکیک ماه در جداول زیر ملاحظه می گردد.

نوامبر 2015

	تعداد مدارک	رتبه	سهم
Scopus	34494	16	1.6%
ISI	26565	20	1.5%
ISC	30272	...	...

اکتبر 2015

	تعداد مدارک	رتبه	سهم
Scopus	31484	16	1.6%
ISI	23752	19	1.5%
ISC	27745	...	...

مجلات ISC چیست؟

ISC در واقع نظام استنادی علوم کشورهای اسلامی می باشد که نخستین نظام رتبه بندی استنادی در جمهوری اسلامی ایران است و توسط مرکز منطقه ای اطلاع رسانی علوم و فناوری تهیه شده است.

مراحل کلی توسعه پایگاه استنادی علوم جهان اسلام ISC:

به موازات سیاست گ‍‍ذاری های انجام شده در وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و شورای عالی انقلاب فرهنگی پیرامون پایگاه اطلاعات ISC، این پایگاه برنامه‌های خود را بدون وقفه اجرا نموده و به انجام امور عملیاتی می پردازد. برهمین اساس، ISC در چندین مرحله به توسعه خود ادامه می‌دهد: 

1. بررسی و تحلیل مجلات معتبر فارسی در نظام‌ها و فرآورده‌های چندگانه ISC از سال 1378 تاکنون.

2. درون دهی و پردازش مجلات معتبر عربی کشورهای اسلامی از سال 2005 تا کنون در فرآورده‌های مختلف نظام ISC.

مجلات علمی پژوهشی

مطابق تعریف، یک مقاله علمی–پژوهشی به دنبال «جستجوی حقایق و کشف بخشی از معارف» است یا به «بیان اندیشه‌ای در موضوعی علمی از طریق مطالعه‌ نظام‌مند و برای یافتن روابط اجتماعی میان پدیده‌های طبیعی» می‌پردازد. این مقالات باید از اصالت و ابداع برخوردار باشند و مرزهای علم و فناوری را درمی‌نوردند. مخاطبان این نشریات، استادان دانشگاه، دانشجویان مقاطع تحصیلات تکمیلی و پژوهشگران مؤسسات تحقیقاتی هستند. برخی از مجلات علمی–پژوهشی ایرانی در مؤسسه اطلاعات علمی (ISI) نیز نمایه شده‌اند.

همچنین طبق تعریف آیین نامه مجلات علمی دانشگاه آزاد اسلامی:

مجله علمی پژوهشی، مجله‌ای است که بر اساس نظرات حداقل 3 داور متخصص و رتبه گذاری توسط کمیسیون‌، 80 درصد مقالات آن علمی و پژوهشی و در یک رشته موضوعی بوده و نیز دارای یافته و نگاه جدیدی به موضوع مورد بحث مقاله باشد.

مجلات علمی ترویجی

یک مقاله علمی–ترویجی برای ارتقای سطح اطلاعات خواننده موضوعی علمی را ترویج می‌کند. اصولاً این مقالات جز آشنا سازی مخاطبان هدفی ندارند و می‌توانند ترجمه یا تألیف باشند. مخاطب این نشریات، افراد دارای تحصیلات دانشگاهی، دانش‌آموزان دبیرستان، صنعت‌گران، مخترعان و یا حتی افراد دارای تحصیلات غیررسمی هستند.

همچنین در آیین نامه مجلات علمی دانشگاه آزاد نیز ذکر شده است که:

مجله علمی ترویجی، مجله‌ای است که بر اساس نظرات حداقل 3 داور متخصص و رتبه گذاری آنها توسط کمیسیون، حداقل 60 درصد مقالات آن علمی پژوهشی است.

مجلات دانشجویی (علمی–عمومی)

آئین‌نامه دانشگاه آزاد اسلامی، درجه پائین‌تری از مجلات را که علمی–پژوهشی یا علمی–ترویجی نیستند را نیز تحت عنوان علمی–عمومی به رسمیت می‌شناسد که مطابق تعریف عبارتند از مجلاتی که «هر شماره آن با تاکید بر یک رشته علمی یا یک گروه آموزشی منتشر می‌شود» و از کمیسیون مجلات این دانشگاه دارای مجوز باشند، اما از وزارت علوم درجه مصوبی نداشته‌ باشند.

اما طبق تعریف عمومی، مجله علمی-عمومی مجله‌ای است که هر شماره آن با تاکید بر یک رشته علمی یا یک گروه آموزشی منتشر می‌شود و همچنین به مجلاتی اطلاق می‌گردد که مجوز انتشار از کمیسیون مربوطه را دریافت نموده‌اند ولیکن فاقد درجه علمی پژوهشی یا علمی ترویجی می‌باشند. این مجلات به عنوان مجلات درحال گذر محسوب می‌شوند و می‌بایست براساس مفاد این آیین‌نامه در زمان مشخصی به یکی از مجلات علمی ترویجی یا علمی پژوهشی تبدیل گردند.

انواع مجلات علمی

ISI: یا همان موسسه اطلاعات علمی (Institute for Scientific Information) که یکی از موسسات معتبر در عرصه جهانی می باشد و به دلیل دارا بودن استاندارهای بسیار بالای علمی و ارزیابی، درحال حاضر در جایگاه نخست جهانی قرار گرفته است.

ISC: یا همان پایگاه استنادی علوم کشورهای اسلامی که همانند ISI دارای مقالات معتبری است که خوشبختانه در ایران نیز چنین پایگاهی تاسیس شده است و هم اینک به فعالیت می پردازد.

علمی پژوهشی: مقالات علمی پژوهشی از دو مشخصه اصالت و ابداع برخوردار می باشد و نتایج آنها به کاربردها، روش ها و مفاهیم و مشاهدات جدید در زمینه علمی با هدف پیشبرد مرزهای علمی و فناوری منجر می گردد. مخاطبین اصلی این گونه مجلات پژوهشی، اساتید دانشگاه ها، دانشجویان دوره های دکتری و کارشناسی ارشد، پژوهشگران شاغل در مراکز علمی، تحقیقاتی و تولیدی هستند.

نحوه ارسال فایل ترجمه

 مشتریان گرامی می توانند جهت ارسال سفارشات خود به کمک یکی از روش های زیر اقدام نمایند:

 

1- ارسال متن مورد نظر خود از طریق ایمیل   [e-mail]

2- مراجعه حضوری به مرکز irtarjome به آدرس:

میدان انقلاب، خیابان 12 فروردین، کوچه حقیقت، پلاک 4، واحد 7

3- تماس با شماره های مرکز  irtarjome

0910-9232255   021-66974157

پس از ارسال متن شما، کارشناسان مرکز آن را بررسی کرده و حداکثر ظرف 6 ساعت مبلغ دقیق ترجمه و زمان تحویل کار را به شما اعلام خواهند کرد.

 

مرکز irtarjome

irtarjome مرکز ترجمه تخصصی زبان های انگلیسی، فرانسه، آلمانی، ترکی و عربی در ایران با بیش از 5 سال سابقه درخشان در امر ترجمه متون و مقالات عمومی و تخصصی در خدمت مشتریان خود می باشد.

مشتریان سابق و مشتریان جدید این مرکز به مناسبت افتتاح وبلاگ جدید می توانند در هنگام سفارش خود با اعلام تماس از طریق وبلاگ از 5% تخفیف ویژه برخوردار شوند.

 

هدف مرکز irtarjome ارائه خدمات با کیفیت ترجمه برای کلیه دانشجویان، محققین و تجار محترم با بهترین کیفیت می باشد.

جهت مشاهده نرخ های ترجمه به صفحه "تعرفه ترجمه" مراجعه نمایید.

 

 

برای ثبت سفارش از طریق ایمیل [e-mail] و یا تماس با شماره های مرکز اقدام نمایید:

میدان انقلاب، خیابان 12 فروردین، کوچه حقیقت، پلاک 4، واحد 7

021-66974157

0910-9232255